Εκτός από την τυπική διδασκαλία των πιστών, τη διενέργεια τελετουργιών και τη δημιουργία χώρων διαλόγου μεταξύ χριστιανών (και μη χριστιανών), Εκκλησία Η Καθολική Εκκλησία υποστηρίζει πολλούς νόμους της πίστης. Τα θεολογικά ζητήματα που σχετίζονται με την ίδια την επιστήμη αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των δραστηριοτήτων του Βατικανού όλα αυτά τα χρόνια. Το παπικό αλάθητο προέκυψε εδώ ως αποτέλεσμα των πρακτικών επιτευγμάτων που είχαν επιτευχθεί με την πάροδο των ετών και συνεχίζεται μέχρι σήμερα.

Ο αλάθητος Πάπας

Το δόγμα αυτό εισήχθη στην πρώτη Σύνοδο του Βατικανού το 1870, αλλά δεν έγινε τελικά αποδεκτό μέχρι το 1881. Γιατί το κενό των έντεκα ετών; Όπως μπορείτε να μαντέψετε, δεν ήθελαν όλοι οι κληρικοί στις υψηλότερες θέσεις της Εκκλησίας να συμβιβαστούν αμέσως με ένα τόσο ξεκάθαρο έγγραφο όπως το δόγμα του παπικού αλάθητου.

Τα πρώτα αποτελέσματα των διαφωνιών για το θέμα αυτό έγιναν εμφανή το 1871, όταν αφορίστηκε ο Johann Döllinger, θεολόγος από το Μόναχο, ο οποίος προωθούσε επισκοπικές-συνοδικές ιδέες σε αντίθεση με τις υπερμοντανικές ιδέες της Εκκλησίας εκείνη την εποχή. Απέρριψε όχι μόνο το παπικό αλάθητο, αλλά και το τότε καθιερωμένο αμόλυντο της Μαρίας. Το αποτέλεσμα ήταν η εγκαθίδρυση ενός νέου δόγματος, του Παλαιοκαθολικισμού.

Οι απόηχοι των προβλημάτων που περιβάλλουν το δόγμα του τίτλου ακούγονται ακόμη και σήμερα, ενώ η τελευταία από τις πολύκροτες υποθέσεις που το αφορούσαν είχε τοποθεσία με τη μορφή του κληρικού Hans Küng, ο οποίος εργάστηκε για να ανοίξει η συζήτηση για το αλάθητο. Έτσι, ο ίδιος ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β' τον απομάκρυνε από την έδρα της θεολογίας.

Όταν η διδασκαλία του Πάπα είναι αλάθητη?

Αξίζει να διευκρινιστεί ότι το δόγμα του παπικού αλάθητου δεν ισχύει για όλες τις πράξεις και τις απόψεις του Πάπα, αλλά αφορά μόνο ένα μάλλον στενό φάσμα θεμάτων που αφορούν την ίδια την Εκκλησία. Για να είμαστε πιο ακριβείς αλλά περισσότερο, το θέμα αφορά την πίστη και την ηθική, ενώ δεν σχετίζεται πλέον με καθημερινά ζητήματα.

Παρόλο που το δόγμα αυτό παραμένει σταθερό, δεν παίρνει πολύ συχνά ζωντανή μορφή. Είναι ενδιαφέρον ότι είναι πολύ δύσκολο να βρει κανείς συγκεκριμένες μελέτες για το θέμα αυτό μεταξύ των θεολογικών καταλόγων και της τεκμηρίωσης. Ποια είναι λοιπόν η τελευταία από τις πιο σημαντικές και πολύ σημαντικές παπικές δηλώσεις που φέρουν το σήμα του αλάθητου; Αυτά είναι τα λόγια που περιέχονται σε μία από τις εγκυκλίους, όπου ο Πολωνός Πάπας καταδίκασε την άμβλωση και όλα τα βήματα που συνδέονται με αυτήν με αυστηρό και κατηγορηματικό τρόπο. Οι εκκλησιαστικοί κύκλοι εξακολουθούν να ανατρέχουν σε αυτά τα λόγια του 1995, που αναφέρονται στο αλάθητο του Πάπα. Είναι επίσης αδύνατο να παραλείψουμε το πολιτικό υπόβαθρο, ιδίως στο πλαίσιο των παπικών ενεργειών εκείνης της εποχής (19ος αιώνας). Οι αρχές του Δεύτερου Ράιχ φοβούνταν π.χ. την επιρροή της απόλυτης εξουσίας του Βατικανού που θα μπορούσε να φτάσει στη Γερμανία μέσω πολλών εκκλησιαστικών δομών. Όπως έδειξε ο χρόνος, το δόγμα του παπικού αλάθητου δεν είχε τόσο εκτεταμένες συνέπειες και μέχρι σήμερα δεν έχει τόσο εκτεταμένες διασυνδέσεις με την πολιτική, όπως φοβόντουσαν ορισμένοι κληρικοί και άνθρωποι της εξουσίας.