Wielkanoc to najbardziej istotne i najstarsze święto w religii chrześcijańskiej. Wielkanoc obchodzimy jako upamiętnienie męki, śmierci oraz zmartwychwstania syna Boga. Na początku Wielkanoc czczono trzy dniowym postem, który odbywał się przed Wielką Niedzielą. W czasie tych postnych dni składano tzw. ofiarę. Później post ten przedłużono do czterdziestu dni.
Post można podzielić na dwa aspekty – post jakościowy, który mówi o tym co mogą jeść chrześcijanie oraz post ilościowy, który mówi o tym, ile jedzenia mogą spożyć. Czym jest post ścisły? Post ścisły łączy post jakościowy oraz post ilościowy. Post jakościowy wyłącza z diety mięso oraz wszystkich wywarów z mięsa takich jak rosół. Według religii chrześcijańskiej post jakościowy obowiązuje każdego, kto ukończył siódmy rok życia w każdy piątek – czyli w dzień, w którym według religii chrześcijańskiej zmarł Syn Boga.
Post jakościowy pozwala jeść produkty odzwierzęce takie jak jajka, nabiał oraz ryby i skorupiaki. Post ilościowy pozwala na zjedzenie jednego posiłku w ciągu dnia, który nasyci nas do syta, nie zabrania przy tym zjedzenia posiłku rano i wieczorem, jednak małych porcji, które nie pozwolą nam się przejeść. Post ilościowy obowiązuje chrześcijan od osiemnastego do sześćdziesiątego roku życia w Środę Popielcową oraz Wielki Piątek.
Podczas postu ilościowego możemy spożywać pokarmy mięsne podczas jednego posiłku w ciągu dnia, którym możemy najeść się do syta. Natomiast w przypadku małych, porannych i wieczornych posiłków spożywanie mięsa jest zakazane. Aby zachować post najłatwiej kierować się zasadą jedzenie jednej trzeciej tego, co zazwyczaj jemy na śniadanie lub kolację.
Post ilościowy obowiązuje chrześcijan we wszystkie inne dni Wielkiego Postu z wyłączeniem piątków. Post ilościowy obowiązuje w czasie Wielkiego Postu w poniedziałki, wtorki, środy (z wyjątkiem popielcowej i suchodniowej, podczas których obowiązuje post ścisły) i czwartki. Post ilościowy obowiązuje chrześcijan, którzy ukończyli 21.rok życia, a nie rozpoczęli jeszcze 60. roku życia.
Spis treści
Co jeść w Wielkanoc i dlaczego właśnie te potrawy?
Co na Wielkanoc? W Wielką Sobotę chrześcijanie święcą jaja i świąteczne potrawy. Podczas Wielkanocy wszystkie produkty i potrawy, które zostały umieszczone w wielkanocnym koszyczku, i które zostały poświęcone, muszą być zjedzone, nie wolno z nich niczego wyrzucać ani karmić nimi zwierzęta. Co powinno znajdować się w święconce i zostać spożyte w Wielkanoc?
Wśród pokarmów przede wszystkim nie może zabraknąć chleba oraz soli. Chleb to pokarm zapewniający przetrwanie, sól natomiast to minerał, który daje nam życie oraz podstawę istnienia.
Jakie potrawy muszą znaleźć się w święconce?
Najbardziej podstawowym pokarmem, który znajduje się w święconce jest chleb, który dla chrześcijan stanowi najważniejszy symbol, jest to metafora ciała Syna Bożego. Umieszczenie go w koszyczku wielkanocnym gwarantuje wszystkim nam dużo dobrobytu oraz pomyślności na cały rok. W koszyczku wielkanocnym nie może zabraknąć także pieprzu i soli, czyli przypraw, które są wykorzystywane do nadania smaku jajkom oraz innym potrawom, które są spożywane podczas śniadania w Wielkanoc.
Stanowią one symbol zachowania przed zepsuciem grzechem oraz oczyszczenia, które dokonało się przez post. Zadaniem soli jest ochrona przed zepsuciem, sól oczyszcza, a niegdyś wierzono, że potrafi ona odstraszyć zło. Dla osób wierzących sól oznacza życie i prawdę, dlatego mówi się o tak zwanej “soli ziemi”, czyli określenia, którym Syn Boży nazywał tych, którzy za nim pójdą. W święconce nie może zabraknąć także jajek – to właśnie one najbardziej kojarzą się z Wielkanocą. W koszyczku powinny znajdować się jajka, które zostały przyrządzone na twardo.
Tak jak baranek jajka są symbolem triumfu życia nad śmiercią. Jest to również oznaka odradzającego się życia i tak jak pisklak musi rozbić skorupkę jajka, aby przejść do nowego życia, tak Chrystus rozbił “skorupę” grobu w którym go złożono i zatoczono wielki kamień. W koszyczku wielkanocnym musimy umieścić także korzeń chrzanu, który symbolizuję siłę. Jego zadaniem jest przyniesienie nam zdrowia i krzepy. Chrzan ze względu na swój ostry smak znak jest także symbolem cierpień Jezusa, jego męki i okrutnej śmierci. W koszyczku wielkanocnym możemy umieścić także ser, który symbolizuje połączenie między ludźmi, a przyrodą. Według tradycji ser w święconce miał zapewnić zdrowie oraz pomyślność w hodowli domowych zwierząt, takich jak krowy, kozy i owce, od których pochodzi mleko. W koszyczku wielkanocnym nie może zabraknąć wędliny, najczęściej szynki lub kiełbasy.
Jest to znak ofiary Chrystusa złożonej na krzyżu, ciała za nas wydanego. W koszyczkach wielkanocnych znajdziemy powinno się znaleźć także ciasto, najlepiej drożdżowa baba domowej roboty. Bardzo istotny symbol to także baranek, czyli znak Chrystusa, którego katolicy nazywają zamiennie z ” Barankiem Bożym”. Jest to nawiązanie także do baranka Paschalnego składanego Bogu w ofierze. Figurka wykonana z ciasta, lukru lub chleba odwołuje się do odkupienia grzeszników, przez śmierć Jezusa na krzyżu w Wielki Piątek.
Baranek uformowany z ciasta chlebowego, cukru, czekolady, marcepanu oraz masła, oznacza pokorę i łagodność. Jeśli baranek ma przypiętą czerwoną chorągiewką stanowi symbol Syna Bożego ze sztandarem, co ma na celu podkreślenie jego triumfu i zwycięstwa. Syn Boży poświęcił swoje życie za nas, aby powstać z martwych, w ten sposób pokonując grzech oraz zło. Podczas wielkanocnego śniadania dzielimy się tym, co znajduje się w poświęconej w Wielką Sobotę święconce oraz kosztujemy przygotowanych na tę okazję specjalnych, tradycyjnych potraw.