Słowo „chrobry” bez chwili namysłu skojarzy nam się z początkami państwowości polskiej i pierwszym królem Polski – Bolesławem Chrobrym. Czy wiesz jednak co oznacza przydomek „chrobry”? Jeśli nie, przeczytaj do końca ten tekst!
Słowem wstępu, Bolesław Chrobry był synem księcia Mieszka I. Bolesław, jako pierwszy polski książę z dynastii Piastów został koronowany na króla w 1025r. Wkrótce po koronacji zmarł, jednak wydarzenie to można uznać za historyczne, gdyż otwarło drogę do rozwoju i umacniania pozycji Polski na arenie międzynarodowej. Kolejni książęta mieli otwartą drogę do ubiegania się o koronę.
Trudno mówić o panowaniu Bolesława jako króla, niemniej jego osiągnięcia z wcześniejszych lat są znaczne. Dzięki nim potomność nadała mu przydomek „chrobry”. Obecnie wyszło już ono z użycia i zostało zastąpione przez inne. Najbliższe znaczeniowo są następujące wyrazy:
- odważny
- dzielny
- mężny
- śmiały.
Już panujący 50 lat później król zaskarbił sobie podobny przydomek, jednak obecnie jest nazwany Bolesławem Śmiałym. Jego śmiałość, tudzież „chrobrość” objawiła się między innymi wtedy, gdy z jego rozkazu zabity został biskup krakowski Stanisław (późniejszy święty), jednak również na innych polach Bolesław Śmiały okazał się być „chrobrym” władcą.
Co oznacza chrobry? Słowo „chrobry” wywodzi się prawdopodobnie ze starej polszczyzny. Wcześniej przypuszczano, że ma ono swoje korzenie w języku rosyjskim lub czeskim. Kronikarze przekładali je na łacińskie sformułowanie animosus, co oznacza „dziarski”, „zapalczywy”, albo „zuchwały”. We wczesnym średniowieczu nazywając kogoś chrobrym, mieliśmy na myśli, że jest to człowiek odważny, waleczny i męski. We współczesnym języku to słowo przetrwało za sprawą jednego z najwybitniejszych polskich przywódców w dziejach, pierwszego króla Polski – Bolesława I Chrobrego.
Bolesław Chrobry urodził się w okolicach 967 r. Rządził Polską w latach 992-1025. Pochodził z dynastii Piastów. Jego ojcem był Mieszko I, uznawany za pierwszego władcę Polski, znany szczególnie z przyjęcia chrztu w 966 r. Bolesław został koronowany na króla Polski 18 kwietnia 1025 r. Zmarł zaledwie dwa miesiące po włożeniu korony, 17 czerwca 1025 r. Jako władca Polski przyczynił się w znacznym stopniu do zwiększenia potęgi państwa. Część historyków określa go mianem najlepszego króla w historii Polski. Ciężko dziwić się takim opiniom. Bolesław za swojego panowania sześciokrotnie powiększył rozmiar państwa. Wzmocnił je także wewnętrznie, integrując ze sobą plemiona słowiańskie. Uniezależnił kraj od Niemiec, które wielokrotnie przegrywały starcia wojskowe z Polakami. Poległy m.in. w wojnie polsko-niemieckiej toczonej w latach 1015-1018, zakończonej pokojem w Budziszynie, na mocy którego Polacy zyskali na własność ziemie łużycką i milecką. Szerzył w Polsce oświatę. Sprowadzał uczonych mnichów, którzy zakładali klasztory. Wzmocnił także prestiż Polski na arenie międzynarodowej, organizując w 1000 r. zjazd gnieźnieński.
Co ciekawe pierwotna wersja słowa „chrobry” brzmiała „chabry”. Stąd też przydomek nadany Bolesławowi I różnił się od tego używanego współcześnie. Ówcześni kronikarze, w tym także bardzo znany Jan Długosz, piszą w swoich tekstach o Bolesławie Chabrym. Tak naprawdę przydomek „chrobry” istnieje w polskiej świadomości od niecałych 250 lat, czyli od wydania przez Adama Naruszewicza „Historii narodu polskiego” pod koniec XVIII w.
