Sakrament pokuty jest jednym z siedmiu sakramentów ustanowionych przez Jezusa Chrystusa. Służy do oczyszczenia się z grzechów. Jest wyrazem skruchy, żalu za grzechy i pojednania z Bogiem. Kończy się nałożeniem przez spowiednika pokuty i udzieleniem (bądź też w skrajnych przypadkach nie) rozgrzeszenia. Sakrament pokuty występuje m.in. w Kościele katolickim i prawosławnym. Zalicza się go do sakramentów uzdrowienia, podobnie jak namaszczenie chorych. Katolik ma obowiązek przynajmniej raz w roku w okresie Wielkanocnym przystąpić do spowiedzi.
Sakrament pokuty to forma wyznania grzechów przed Bogiem. Odbywa się jednak ona za pośrednictwem spowiednika. W przypadku Kościoła katolickiego jest nim ksiądz zasiadający w konfesjonale. Wiele osób przystępujących do spowiedzi czuje się niekomfortowo z faktem, że musi wyznać swoje winy, zwracając się do drugiego człowieka. Należy jednak pamiętać, że księży obowiązuje tajemnica spowiedzi, która kategorycznie zabrania im informowania innych o grzechach popełnionych przez spowiadającą się osobę.
Spis treści
Kiedy ksiądz może złamać tajemnicę spowiedzi
Czy ksiądz może złamać tajemnice spowiedzi? Absolutnie nie. Nawet jeśli w trakcie spowiedzi zostanie poinformowany o popełnieniu czynów karalnych, nie ma prawa wyjawić tajemnicy. Cały sens sakramentu pokuty opiera się na zaufaniu pomiędzy spowiadającym się a spowiednikiem.
Tajemnica spowiedzi została wprowadzona w 1215 r. na soborze laterańskim IV. Przetrwała do dziś w niezmienionej formie. Kapłan, który złamał tajemnicę spowiedzi, przedstawiając z imienia i nazwiska osobę, która popełniła dany grzech, zostaje ukarany ekskomuniką, czyli wykluczeniem z Kościoła katolickiego przez papieża. Jeżeli kapłan nie wymieni danej osoby z imienia i nazwiska, jednak wyraźnie i celowo zasugeruje o kogo chodzi, popełnia grzech śmiertelny.
Tajemnica spowiedzi a prawo
Tajemnica spowiedzi i kary przewidziane za jej złamanie są uregulowane w prawie kanonicznym:
Kan. 983.
§ 1.
Tajemnica sakramentalna jest nienaruszalna; dlatego absolutnie nie wolno spowiednikowi słowami lub w jakikolwiek inny sposób i z jakiejkolwiek przyczyny w czymkolwiek zdradzić penitenta.
§ 2.
Obowiązek zachowania tajemnicy ma także tłumacz, jeżeli jest obecny, jak również wszyscy inni, którzy w jakikolwiek sposób uzyskali ze spowiedzi informację o grzechach.
Kan. 1386.
§ 1.
Spowiednik, który narusza bezpośrednio sakramentalną tajemnicę spowiedzi, zaciąga ekskomunikę latae sententiae, zarezerwowaną dla Stolicy Apostolskiej; gdy zaś narusza ją tylko pośrednio, powinien być ukarany stosownie do ciężkości przestępstwa.
§ 2.
Tłumacz i inni, o których mowa w kan. 983 § 2, którzy naruszają tajemnicę, powinni być ukarani sprawiedliwą karą, nie wyłączając ekskomuniki.
W tym wypadku prawo kościelne jest respektowane również przez świeckie organy państwa. Podczas postępowania sądowego przesłuchiwany kapłan nie może być nakłaniany do informowania o faktach i wydarzeniach, o których dowiedział się w trakcie sakramentu pokuty.